zaterdag 29 april 2017

Het wapen van de stad

Eigenlijk is het onderwerp van vandaag helemaal niet verborgen. Sterker nog, er zijn maar weinig plekken in de stad waar je het niet ziet. Het verhaal erachter is echter wel veel mysterieuzer. Vandaag: Het Wapen van Amsterdam.

Het wapenschild bestaat uit een rood vlak met een zwarte baan en drie andreaskruisen. Iets wat volgens de heraldiek (regels rondom wapenschilden) eigenlijk al helemaal niet mag. Zwart op rood is namelijk niet toegestaan en daarom wordt het wapen van Amsterdam ook wel een raadselwapen genoemd. En dat past dan weer perfect bij Verborgen Amsterdam. Maar daar stopt het mysterie niet. Over het hoe en waarom van de drie kruizen gaan ook de meest uiteenlopende verhalen. Het zou symbool staan voor drie plagen die Amsterdam trof, maar het zou ook kunnen staan voor drie mogelijke vestigingsplaatsen in de Amstel en het zouden ook merktekens kunnen zijn. Het mooie is dat niemand dat zeker weet en er nergens historisch bewijs voor is.

Wat weten we dan wel? Het wapen werd waarschijnlijk voor het eerst rond 1280 gebruikt (Amsterdam bestaat officieel sinds 1275). Het oudste fysieke overblijfsel is een stempeltang uit 1350 dat bij de aanleg van de NoordZuidlijn onder het Damrak gevonden is. In 1489 kreeg Amsterdam van keizer Maximilliaan van Oostenrijk het recht om de keizerskroon te dragen. Dat werd dus aan het wapen toegevoegd en is ook te bewonderen bovenop de Westertoren. Om in de sfeer te blijven, gaan ook over het verkrijgen van die keizerskroon verschillende verhalen. Vaststaat dat het een cadeau van de keizer was, omdat Amsterdam iets voor hem gedaan heeft. Wat dat is, loopt uiteen van een geldlening tot een wonderbaarlijke genezing. Ook dat is Verborgen Amsterdam; iets wat zo zichtbaar is, maar waarvan niemand weet hoe we er aan gekomen zijn.

De leeuwen werden toegevoegd in 1813 toen Nederland weer een koninkrijk werd en Amsterdam hoofdstad werd. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg het wapen van Amsterdam de toevoeging Heldhaftig, Vastberaden, Barmhartig vanwege het optreden van de stadsbewoners tijdens de oorlog. In de volgende blog aandacht voor een aantal van deze helden. De eerste van een aantal specials over de Tweede Wereldoorlog verschijnt op 3 mei en gaat over Verzetsvrouwen.
Wapen van Amsterdam.svg

Geen opmerkingen:

Een reactie posten