Schietpartij Dam

Het is 7 mei 1945, de oorlog is dan al twee dagen officieel afgelopen. Een feestvierende menigte heeft zich verzameld in het middelpunt van de stad, op de Dam. Toch zou het die dag nog vreselijk misgaan, in wat een van de minst bekende gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog  zou worden.

Het is 15.00 uur in de middag en een uitzinnige menigte heeft zich op de Dam verzameld. Zij vieren dat zij na vijf jaren bezetting eindelijk weer vrij zijn. Bovendien gaat het gerucht dat de Canadezen in aantocht zijn en hun opwachting in de stad zullen maken. Er speelt een draaiorgel en mensen dansen op straat. Dan klinken er uit het niets schoten. Deze zijn afkomstig uit de Grote Club, op de hoek van de Kalverstraat. waar op dat moment nog Duitse soldaten zitten. In paniek vluchten mensen alle kanten op en schuilen in winkels, maar er vallen gewonden en zelfs doden. Uiteindelijk zijn er 32 doden gevallen en meer dan 100 gewonden. Cijfers die trouwens pas in 2016 officieel vastgesteld werden door de stichting 7 Mei 1945

Wat is er gebeurd op die onheilspellende dag die zo feestelijk begon? De stad was in die dagen ondergedompeld in een grote chaos. De bezetters hadden het gezag neergelegd, maar de soldaten waren wel nog in de stad. De geallieerden waren nog niet in de stad. En dan was er nog de BS, de Binnenlandse Strijdkrachten, die of wel of niet de macht hadden in de stad en onduidelijke instructies hadden. In dit machtsvacuüm kon het gebeuren dat de, wel of niet gewelddadige, ontwapening van een Duitse soldaat door de BS kon leiden tot deze catastrofale gebeurtenis. De situatie was zo onduidelijk dat 70 jaar later mensen nog steeds druk bezig zijn geweest om dat te ontrafelen.

 Mede deze onduidelijkheid zal ervoor gezorgd hebben dat er weinig bekend is over deze oorlogsslachtoffers, die vielen nadat de oorlog officieel al afgelopen was. In 2017 is er een boek verschenen van mensen die zich in dit onderwerp hebben vast gebeten. Zij hebben vele verhalen verzameld en zo een compleet mogelijk beeld van die zevende mei proberen te krijgen. Zij hebben er zelfs voor gezorgd dat er voor de dodelijke slachtoffers monumentjes op de Dam gekomen zijn. Daar liggen nu in steentjes hun namen waar iedereen ze kan zien en nu worden ze niet langer meer vergeten,

Met dank aan:
Ludmilla van Santen en het boek Drama op de Dam van Ludmilla van Santen en Nobert-Jan Nuij (2017)
Meer informatie op de website van de stichting 7 Mei 1945

Volgende keer blijven we nog even op de Dam waar eeuwen eerder ook al dingen plaatsvonden die nu nog redelijk verborgen zijn.